برای دههها، محققان سیستمهای مالیاتی و پرداخت مالیات به بررسی عوامل مؤثر بر رفتارهای ناسازگار مالیاتدهندگان پرداختهاند. نتایج آزمایشی و پیمایشی متعددی که توسط این محققان به دست آمده است، ویژگیهای مالیاتدهندگان غیرمتعهد و عوامل مؤثر بر فرار مالیاتی را شناسایی کردهاند؛ زیرا درآمدهای مالیاتی به عنوان منبع اصلی درآمد در تأمین مالی هزینههای دولت دیده میشود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از حیث روشپیمایشی در سطح اکتشافی و با استفاده از رویکرد آیندهپژوهی صورت گرفته است. در این پژوهش ما برانیم با رویکرد آیندهپژوهی به شناسایی پیشرانهای مؤثر کلیدی بر فرار مالیاتی در ایران بپردازیم. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و مشارکت 31 نفر متخصص نتایج در محیط نرمافزار میک مک تحلیل شد و سپس این عوامل بر اساس عدم قطعیت و میزان اهمیت اولویتبندی و مهمترین علل مشخص شده است. نتایج برحسب ماتریس اثرگذاری مستقیم در خروجی این نرمافزار حاکی از آن است که شاخص ضعف درک اخلاق سازمانی و مسئولیتهای اجتماعی در تصمیمگیری اخلاقی حسابداران حرفهای، ضعف اعتماد به دولت و الزامات قانونی مبنی بر احتمال تشخیص و مجازات، در رتبه اول تا سوم تأثیرگذاری مستقیم و متغیر عدم گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه در رتبه اول تأثیرگذاری غیرمستقیم قرار گرفته است.
amiri M R, rahmani S. The current situation and the future direction of tax evasion in Iran from the perspective of future studies. qjfep 2024; 11 (44) :189-216 URL: http://qjfep.ir/article-1-1515-fa.html
امیری فهلیانی محمدرضا، رحمانی شهرام. وضعیت فعلی و جهتگیری آینده فرار مالیاتی در ایران از منظر رویکرد آیندهپژوهی. فصلنامه سیاست های مالی واقتصادی. 1402; 11 (44) :189-216